Ik heb niet alleen een gat in de heg maar sinds kort ook een nieuwe wasmachine. Wat heeft dat met elkaar te maken, zult u misschien vragen. Op zichzelf niets, maar het zegt wat over het leven in het buitengebied. Zo liet de bezorging van het apparaat veel langer op zich wachten dan ik gewend was in de stad en dat was niet goed voor mijn humeur, kan ik u zeggen. De berg wasgoed groeide met de dag in de bijkeuken en mij daarmee boven het hoofd. Daardoor wist ik ook niet zo goed meer waar ik aan toe was. En dat is lastig voor een man als ik die graag weet waar hij aan toe is. Weliswaar mag ik van geluk spreken dat ik een aardige buurvrouw heb bij wie ik met de meest urgente spullen als broekjes, t-shirts en sokken terecht kon, maar daar wil je de deur natuurlijk ook niet platlopen.

Ik heb een gat in de heg! Ik woon nu precies een maand in dit dorp maar het was me niet eerder opgevallen. En het was nota bene de kat van de buren die me erop attent moest maken. Natuurlijk had ik hem – want het is een kater, een rooie – al eerder naar die hoek achter de kliko’s zien scharrelen, pootje voor pootje voorzichtig op het grind neerzettend want katten houden niet van grind. Maar ik had er niet meteen wat achter gezocht. Pas toen ik het dier volgde om iets bij het vuilnis te storten zag ik dat hij door een gat in de heg in de tuin van de buren verdween. Een gat in mijn heg! De schrik sloeg me om het hart. Want wie Knielen op een bed violen heeft gelezen – en dat zijn er in dit kleine landje al een slordige zevenhonderdduizend – weet waar zo’n gat toe kan leiden.

De beide dames waren de wanhoop nabij. Ze klemden zich aan elkaar vast in het smalle gangpad waardoor ze niet meer voor- of achteruit konden. Het leek mij gezien de van overheidswege voorgeschreven anti-coronamaatregel om afstand tot elkaar te bewaren niet de meest gewenste houding.

‘Meneer, weet u dat misschien? We moeten naar Tiel en we hebben ingecheckt bij de Arriva maar deze trein is van de Breng en er staat geen paal van de Breng op het perron. Wat moeten we nu?’

‘Na 40 jaar maatschappelijke inzet in de stad Arnhem is de tijd gekomen om terug te keren naar de streek waar ik ben opgegroeid.’

Aldus de openingszin van een verhuisbericht dat ik enkele weken geleden rondstuurde aan familie en vrienden. De bijgevoegde foto toonde een rustiek dorpsstraatje in een al even rustiek Betuws dorpje. (Vandaar dat ik geheimhoud waar dat is want voor je het weet drommen massa’s lezers samen om persoonlijk te ervaren hoe rustiek het daar wel niet is.)

Hij was wat gezet en al kalend. Zij had zich gekleed als een dertigster maar was beslist twintig jaar ouder. Maar het gaat uiteindelijk om de inborst, daar waren beiden vast van overtuigd. Ze hadden zich in een stil hoekje teruggetrokken en waren fluisterend aan hun samenzijn begonnen. Al snel echter kwamen ze niet meer over de achtergrondmuziek heen en dus steeg hun conversatie tot voor de omgeving hoorbare hoogte.

‘Je mag komen wanneer je wilt,’ zei hij, ‘dag of nacht, dat maakt mij niks uit.’

Ik vond het geen sterke binnenkomer maar de vrouw liet niets merken.

In de trein van Heerhugowaard naar Arnhem, een late zaterdagavond. De rit duurt twee uur en dus is het zaak om met een goed boek een stiltecoupé op te zoeken en me in een hoekje van de bank te installeren. Dat lukt doorgaans wel want pas in Amsterdam en daarna in Utrecht wordt het drukker, maar dan zit de rit er al voor de helft op.

In Alkmaar stapt een man met een hond in. Dat wil zeggen, eerst stapt de hond in, dan een hele tijd niks en dan pas, aan een lange lijn, de man.

Het is januari, twee uur ’s nachts en koud. De eerste vorst van het nieuwe jaar. De volle maan werpt een ijzig licht over de daken van de huizen waar nog maar achter een enkel raam licht brandt. De straten zijn verlaten. Ik nader het Willemsplein. Nog tien minuten fietsen en ik ben thuis.

Ik zag ze in de verte aan komen lopen over het bospad: vader, moeder en een eindje daar achter, meer sloffend dan lopend, dochterlief. Hun moeizame gang getuigde niet van veel levenslust en dat bleek al snel toen de vrouw me bij het passeren op benauwde toon aansprak.

‘Bent u hier bekend, meneer?’

Het was de laatste dag van het seizoen dat het kasteel nog open was. En ik had geluk, de oktoberzon gaf nog genoeg warmte om achter het gebouw op het terras te kunnen zitten. Jas aan en das om weliswaar, maar toch. Nog een uur, dan zou ze wegzinken achter het zwaar geboomte dat de gracht omzoomde. Dan ook zou de herfstkou opstijgen uit het water en werd het zaak om te verkassen.