ALBERT & SONSBEEK 9
Van november 2016 tot november 2017 is het beroemde park Sonsbeek mijn inspiratiebron en werkterrein. Op zoek naar het profiel en DNA van het park. In deze column over het gevaar van bomen. En waarom alle sculpturen in het park plaats moeten maken voor een actief en dynamisch beleid voor de beeldende kunst.
De boom als wapen
In maart van dit jaar was ik erbij toen in Sonsbeek een grote boom, omgevallen tijdens een zware storm, in stukken werd gezaagd. De houthakkers vertelden me dat een beetje boom 30.000 kilo weegt en als die niet stevig geworteld is in feite levengevaarlijk. Met die kennis in mijn geheugen loop ik sinds die tijd anders door het park. Ik weet dat, hoe prachtig en heilzaam bomen voor de mensheid zijn, mijn laatste uur geslagen is als een boom z’n evenwicht verliest en zich met volle gewicht op me stort.
De kans erop is klein, vertelde me een deskundige die ervoor heeft doorgeleerd. Hij herhaalde zijn advies om tijdens en kort na een zware storm het park te mijden. Hoewel het omvallen van een boom mooie en unieke films en foto’s op kan leveren.
Lazy King
Op een ochtend was de witte sculptuur nabij de Witte Villa in het park met de titel The Lazy King ineens weg. De witte sculptuur werd gemaakt door de Franse kunstenaar Alain Séches voor de internationale Sonsbeek tentoonstelling in 2008. Uitgeleend aan een tentoonstelling in Noord-Holland, bleek. De plaats waarop de sculptuur stond, is weer vrij om er een stoel of een andere sculptuur op te zetten.
Het park Sonsbeek is sinds 1949 het onregelmatige platform voor internationale sculpturen en beeldendekunstmanifestaties. Geruchtmakend, soms zwaar bekritiseerd door de bevolking, gesteund door de culturele elite en in retrospectief bijna altijd bejubeld. Er is besloten om de Sonsbeektentoonstellingen om de vier jaar te organiseren. Hulde voor dit plan.
Door de jaren heen zijn er van de tentoonstellingen sculpturen, zoals de Lazy King, achtergebleven in het park. Door de gemeente Arnhem aangekocht om de gaatjes in de begroting te dichten of om een andere reden die in mist gehuld is. Een inhoudelijk beleid ontbreekt en de ambitie om van Sonsbeek ook een sculpturenpark te maken staat nergens zover ik weet.
Ik kijk met gemengde gevoelens naar de sculpturen en in sombere bui zie ik ze als overgebleven kliekjes van een goede maaltijd. Begrijp me goed: ik heb het niet over de kracht en waarde van de sculpturen.
Hondenkennel
In mijn vorige column (nr 108) vroeg ik aan wethouder Ine Burgsteden om een kennel voor de honden in het park neer te zetten. Ze wil van geen kennel weten in het park omdat dat de ruimte voor ander tijdelijk gebruik van het park uit zal sluiten. Helder standpunt. Maar het plaatsen van de sculpturen woekert in de tijd door en neemt de ruimte weg voor de volgende Sonsbeektentoonstellingen. Het beperkt in feite de vrijheid van de toekomstige tentoonstellingmakers en kunstenaars .
Weg
Ik stel voor dat alle Sonsbeeksculpturen een andere locatie in de stad krijgen. De stad kan best een impuls gebruiken als het gaat om kunst in het openbare en publieke domein. Op dit beleidsterrein is achterstand. Er dreigen meer kunstwerken in de stad te verdwijnen dan dat er nieuwe bijkomen. Arnhem verliest als stad, die cultuur en kunst hoog heeft zitten, haar openbaar zichtbare profiel. De kunstenaars in de stad staan in de startblokken met goede ideeën, plannen en voorstellen, weet ik.
Leeg Sonsbeek
Als Sonsbeek leeg is, kan het in de periode tussen de Sonsbeektentoonstellingen gebruikt worden als proefterrein voor de beeldende kunst op beperkte schaal. Met kleine en grote interventies door kunstenaars en tentoonstellingmakers. Als articulatie van de band tussen de cultuur en natuur waarop het park gebouwd is. Eigenlijk te vergelijken met hoe nu het park gebruikt wordt door de hardlopers, bootcampers, Theater Avenue, Sonsbeek markt et cetera. Kortom: actie, dynamiek, voorwaarts.
Tot zover.
