Niet te stoppen
De stem van de man uit mijn digitale radio vertelde, in het Nederlands, vanuit zijn koffietentje in Kiev, de hoofdstad van Oekraïne, dat Nederland in zijn beleving een Disneyland is waar de inwoners in een romantische illusie leven. Hij vervolgde met een dramatisch verslag over de enorme spanning en doodsbedreigingen waaronder hij en de inwoners van Oekraïne door de oorlog moeten leven. Waar niemand aan ontsnapt.
In de meer dan vierenzeventig jaar dat ik leef, heb ik nooit hoeven bukken voor kogels, granaten of bewapende drones. Ook was ik nooit onvrijwillig op reis vanuit Gelderland naar Noord-Frankrijk of werd ik opgevangen in een vluchtelingenkamp in Turkije. Evenmin ben ik een ervaringsdeskundige als het om het slagveld gaat. Dat vind ik niet alleen normaal maar ook een menselijke conditie die overal normaal zou moeten zijn. Dat is ‘beschaving’!
Vrede heeft me al die jaren nooit verveeld. Nooit verlangde ik naar een oorlog of het met geweld bestrijden van een vijand. Hoewel ik me theoretisch wel verdiept heb in het historische en actuele fenomeen ‘oorlog’. Naïef en wereldvreemd ben ik niet.
In de massamedia komen nu geregeld militaire deskundigen, veelal in uniform, ons bijpraten en informeren over een te verwachten ‘mogelijke’ oorlog in de landen van de Europese Unie. Dan zijn wij in Nederland ook in oorlog, want ‘allen voor een, een voor allen’ luidt het devies. We krijgen dagelijks informatie over details van de bewapening van de Oekraïense soldaten en het opschalen van de wapenproductie. Met als sleutelwoord ‘innovatie’ als voorbereiding op de confrontatie met de vijand uit het oosten. Gezien de expansiedrift van deze ‘gekozen’ autocraat gezeteld in het Kremlin in Rusland is dat niet ondenkbaar. En vlak overigens de ambities van andere dictators en despoten in de wereld op dit krachtenveld niet uit.
Ik blijf een aanhanger van vrede. Jawel, uit eigenbelang en voor mijn naasten, omdat ik helemaal geen meerwaarde zie in het massaal opofferen van mensenlevens en de vernietiging van infrastructuur en vastgoed. Om over de enorme milieuvervuiling die oorlogen veroorzaken maar te zwijgen. Onze beroemde Nederlandse filosoof en moreel kompas Spinoza ( 1632-167) zei het al zo treffend: ‘Vrede is niet de afwezigheid van oorlog. Het is een deugd, een geestesstemming, het is de dispositie¹ voor goede daden, vertrouwen en recht’.
¹ Dispositie is een emotionele staat waarin een persoon ontvankelijk wordt voor iets. Er is sprake van absolute vrijwilligheid.
