La Lue leven als… in Frankrijk
Eten
Kijkend naar de drie varkens, die smakkend hun eten wegwerkten, dacht ik aan een spekpannenkoek. ‘Deze varkens krijgen drie keer per dag een mix van tritical, tarwe en rogge dat we zelf verbouwen, met melkwei en oud brood. Wei blijft over bij het maken van kaas. Iedere week haal ik honderd liter op bij de buurvrouw die heerlijke kaas maakt. De wei, tritical en oud brood meng ik en blijft een nacht staan zodat de granen op kunnen zwellen. Voordat ze in het najaar geslacht worden mogen ze de groentetuin leeg eten’ vertelde de eigenaar mij. Enkele dagen later at ik een mals en mager lapje vlees van een varken dat hier vorig jaar opgroeide.
La tour
Wij waren gasten op La Lue in centraal Frankrijk bij Irma Witte en Henk van der Krabben en hun zoon Jean, die sinds kort in Parijs studeert. We huurden van hen een prachtige toren die Henk voornamelijk zelf ontwikkelde en bouwde. Irma legde de pannen op het dak. De andere gebouwen die ze bezitten, gebruiken en verhuren, zijn door hen zelf gerenoveerd cultureel erfgoed. Irma en Henk hebben wortels in de beeldende kunst die in de inrichting en vormgeving van La lue prominent en soms terloops herkenbaar zijn. Met een intelligent gebruik van ruimte en slim hergebruik van objecten en materialen. De onzegbare schoonheid van kleuren is zorgvuldig door Irma in de huizen verwerkt.
Kunst en auto’s
Irma heeft een atelier en werkt met textiel en maakt sculpturen. Fotografeerde de inwoners van het dorp Agonses, waar ze een aantal gites bezitten en verhuren en maakte van die portretten een boek. Gaf cahiers uit met recepten van mensen uit haar netwerken waarin ze actief is.
Henk verzamelt en onderhoudt oldtimers in een praktisch geoutilleerde werkplaats. Zijn verzameling is in samenhang een dwarsdoorsnede van de historie van de auto die hij persoonlijk van waarde vindt. Voor de auto’s bouwde hij een grote loods waar hij de gasten rond kan leiden en toelichting en informatie kan geven.
Inburgeren
Ze verhuisden in 2000 definitief vanuit Dieren naar La Lue. Begonnen met de renovatie van de panden, leerden de fijne kneepjes van de landbouw en veeteelt op kleine schaal, legden een groentetuin aan, kochten en verkochten auto’s en namen uiteenlopende verschillende initiatieven en brachten zo een dynamisch verdienmodel tot stand. Onderhielden vanaf het begin van hun komst contacten met buurtbewoners en leerden een nieuwe taal ‘het Frans’. Burgerden in uit overtuiging, passie en noodzaak door samen te werken en het leven met de Fransen te delen. Verwierven door de jaren hun plaats in de samenleving, Irma was twaalf jaar raadslid en Henk voegde vanuit zijn expertise waarde toe aan de gemeenschap.
Het begin
Wij, Marga van Mechelen en ik, waren vanaf het begin op verschillende momenten gasten op La Lue. Dit jaar huurden wij de fantastische toren en gebruikten we bijna iedere avond de maaltijd die Irma dan voor een groot of klein gezelschap kookte. Ze heeft in de loop van de jaren met haar catering een naam opgebouwd. Op La Lue hebben ze speciaal daarvoor een open gebouw opgetrokken waar een grote tafel met stoelen staat. Ook een groot gezelschap kan daar intiem dineren. Alle producten die op tafel komen, zijn uit de buurt of eigen tuin. Vlees van eigen kippen, schapen en varkens. En verrukkelijke nagerechten. Speciale wensen, die verband houden met noodzakelijk of speciaal eetgedrag, worden door haar vervuld. Wijnen, bier, rosé, water, koffie en thee inbegrepen.
Delen en ruilen
Tijdens de maaltijd is alles bespreekbaar waar op dat moment de aandacht van de gasten naar uitgaat. Henk en Irma zijn actieve deelnemers aan het gesprek en verbinden de gespreksonderwerpen graag met de situatie van het wonen en werken in La Lue en Frankrijk. Leerzaam en inspirerend vond ik hun uitleg over het delen en ruilen van diensten en producten met mensen uit hun netwerk zonder dat daar tastbaar geld aan te pas komt. Een vanzelfsprekende micro-economie zonder omlijnde afspraken vooraf en calculatie achteraf. Altijd op basis van vrijwilligheid, wederkerigheid en vertrouwen. Elkaars belangen worden zo op een cyclische manier gediend. Zeker nu de Covid-19 pandemie en de grote droogte in Franrijk een economische krimp veroorzaken, is het ook een overlevingsstrategie heb ik begrepen.
De honden
Op een vroege ochtend liep ik over het terrein van La Lue en realiseerde me dat alles, zover ik kon kijken door de geest en handen van Irma en Henk is gegaan. Dat door hun beider inspanning en werklust de geschiedenis hier een slag is gedraaid en een perspectief op de toekomst heeft gekregen. De stilte werd even later doorbroken door het geblaf van hun honden Guillietta en Matra die enthousiast op me af kwamen rennen. Ik was super blij hen te zien. Ze brachten me terug naar het heden.
Informatie: http://www.lalue.eu/
Het boekje ‘Liefde voor La Lue’ door Alex de Vries. Uitgeverij de Zwaluw Den Haag
