Vijftig euro verdiend in vrede
Mijn doel: een donsjasje met korting kopen. Ik nam lijnbus 7 vanaf het trolleybussenplein via het Willemsplein en langs Musis Sacrum naar het grote winkelcentrum Kronenburg in de wijk Vredenburg. Kijkend vanuit de bus naar de straten en kruisingen waarop ik doorgaans fiets.
Op de Rijnbrug
Op de prachtige ijzeren verkeersbrug over de Nederrijn. In 1978 genoemd naar Luitenant-Kolonel John Dutton Frost die een belangrijke rol speelde tijdens de operatie ‘Market Garden’ en de daaraan verbonden ‘Slag om Arnhem’ in 1944, keek ik vanuit mijn hoge zitplaats in de bus, in een blauwe auto met een Duitse nummerplaat. Aan het stuur zag ik een man van naar ik vermoed mijn leeftijd. Ik ben in 1949 geboren. De man zou een zoon kunnen zijn van een Duitse soldaat die deze brug verdedigd heeft tegen de oprukkende geallieerde troepen. Het gevecht tussen “gewöhnliche Jungen” en “ordinary boys”.
Na de veldslag, die in eerste instantie gewonnen werd door de Duitsers, werden inwoners van Arnhem door die Duitsers gedwongen de stad te verlaten. Zij waren lang vluchteling in eigen land. Zoals bekend zijn na een hevige strijd uiteindelijk de Duitse overheersers verdreven en is de oorlog in Europa beëindigd. Het werd vrede, voor de winnaars en de verliezers. De strijd van de winnaars en de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog wordt tot op heden met grootschalige evenementen, festivals, met monumenten, boeken en films uitgedragen. Zo wordt de huidige vrede en vrijheid gevierd.
Voor onze oosterburen, de vijand van destijds, is na tachtig jaar beperkte ruimte beschikbaar waar de nabestaanden in ons land hun gesneuvelde soldaten kunnen herdenken. De landelijke dodenherdenking op vier mei is exclusief voor de winnaars en daarmee is in de context van het voeren van oorlogen eenzijdig. Het doet beperkt recht aan wat er echt is gebeurd. Ik vind dat de tijd rijp is, om na tachtig jaar, de beladen geschiedenis meer vanuit lotsverbondenheid te benaderen. En die in een gepaste vorm uit te dragen tijdens de herdenkingen op vier mei in Arnhem. Niet om te vergeten, maar om volledig te herdenken. Ook als voorbeeld voor de toekomstige vrede na de verschrikkelijke oorlogen die nu nabij en ver weg van ons gevoerd worden.
Afscheid
Bij het winkelcentrum Kronenburg aangekomen stapte ik uit de bus. Een man bij de draaideur vroeg om een ‘bijdrage om de dag door te komen’. Prima formulering dacht ik, wat mij aanspoorde hem een paar euro te geven. In een grote sportzaak kocht ik een groen met dons gevuld jasje met korting. Ik pinde veertig euro en streek een korting op van bijna vijftig euro. ‘Dit is helemaal uw dag’ zei de verkoopster als afscheid tegen mij.
