Rezi Lankveld
Op een dag besloot ik voor deze site uit pure nieuwsgierigheid portretten te schrijven. Van kunstenaars die ik ken sinds dat ze studeerden aan een kunstacademie waaraan ik als docent werkte. Wij, de kunstenaars en ik, bleven contact houden als collega’s. Voor het schrijven van de portretten spraken we af in hun atelier of elders.
Dit portret van de kunstenaar Rezi Lankveld gaat gaandeweg op een interview lijken. We leerden elkaar kennen tussen 1993 en 1997 aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Zij als student, ik haar docent. Ik volgde haar loopbaan en zie in de ontwikkeling van haar schilderijen een ononderbroken lijn vanaf haar studie.
Na de Gerrit Rietveld studeerde ze aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Haar introductie in de internationale kunstwereld is daarna gestaag verlopen. Inmiddels worden haar schilderijen gebracht door toonaangevende galerieën in Amsterdam, Londen en New York. Ze werden opgenomen in reeks spraakmakende internationale thematische groepstentoonstellingen. In 2011 gaf Ridinghouse Publiser het boek ‘At the first clear sight’ over het werk uit met verrassende teksten van onder meer Zlatko Wurzberg en Jeremiah Day. Vorig jaar had ze een succesvolle solotentoonstelling in de Petzel Gallery in New York. ‘Ja, ik heb een goede band met de galeries die mijn werk vertegenwoordigen. Dat vind ik belangrijk, zij nemen de risico’s en zorgen ervoor dat mijn schilderijen toegang krijgen tot specifieke netwerken en de collecties van musea, bedrijven en particulieren’, vertelde ze me als toelichting op dit aspect van haar kunstenaarschap.
Atelier
In haar atelier in Amsterdam is alles op het domein van de schilderkunst gericht. Een eenvoudig houten rek met daarin schilderijen die klaar of afgekeurd zijn. Op kleine tafels en op de grond verfpotten, tubes verf, penselen en verdunningsmiddelen. Rezi werkt graag met olieverf omdat het – in haar woorden – een ‘trage’ verf is die reflectie en concentratie bewerkstelligt. Op de werkvloer een aantal houten balken waarop ze bij aanvang haar schilderijen oplegt. Haar schilderijen starten horizontaal. Ze giet als begin verf in verschillende kleuren over het doek die door de verschillende samenstellingen een bepaalde vorm aannemen. Over dit werkproces later meer.
Het grote raam in haar atelier heeft ze afgeschermd met een wit laken. Ze vertelde: ‘In het begin kon ik uit het raam kijken en dat stoorde me. Ook het gevoel dat anderen eventueel naar binnen kunnen kijken leidde me af. In mijn werk verhoud ik me, autonoom en zelfstandig, met het schilderij en de verf. Meer is niet nodig. Dit atelier is de plek waarin ik scherp, ontspannen en onbevangen kan werken.’
Verwante schilders en werkwijze
Ongeveer in het midden van ons gesprek in haar atelier keek ik met een schuin oog naar een kast met daarin boeken over bekende en beroemde schilders. Ik vroeg haar met welke schilders ze zich verwant voelt. Bondig antwoord: ‘Met alle schilders, voornamelijk om hoe ze verf op de ondergrond aanbrengen, niet zozeer wat ze schilderen.’ Met dit antwoord raakte ze naar mijn mening de kern van haar eigen werk. In haar schilderijen gaat het erom hoe de verf zich gedraagt en hoe haar reactie en ingrepen daarop zijn.
In haar werkwijze giet ze in het begin verdunde olieverf verf in een vooraf bepaalde kleur op het opgespannen schildersdoek. Het vooraf weloverwogen bepalen van de kleuren en het samenvloeien van de kleuren zijn de fundamenten van haar schilderijen. Door de viscositeit van de verf en de zwaartekracht neemt de verf een bepaalde vorm aan in het proces dat ze enigszins kan sturen maar niet onder controle heeft. In haar recente schilderijen, die te zien waren in de Petzel Gallery in New York, is dit de eerste laag waarop ze met penselen doorwerkt. Door het gebruik van de ‘traag drogende olieverf’ heeft ze daarvoor de ruimte en tijd. De verf stolt langzaam en wordt letterlijk een gelaagd schilderij.
Klaar
Wanneer is een schilderij klaar, vroeg ik: ‘Ik bepaal zelf wanneer een schilderij af is. Ik ben kritisch, streng en niet snel tevreden. Het is moeilijk met gesproken taal uit te leggen hoe het echt gaat omdat het een intuïtieve en op mijn ervaring gebaseerde beslissing is als een schilderij klaar is. Ik moet het een goed schilderij vinden en het moet passen binnen de schilderkunstige kaders waarin ik werk. Hoewel ik niet krampachtig bezig ben met samenhang in mijn werk.’
Laatste vraag. Voor wie maak je de schilderijen. Ze keek langs me de ruimte in en antwoordde: ‘Ik maak de schilderijen voor mezelf. En ik vind het ook belangrijk, zelfs noodzakelijk dat ze in de publieke ruimte, de galerie, het museum te zien zijn waardoor andere mensen met mijn schilderijen in aanraking komen.’
Dag Albert,
Wat een leuke verrassing om de kunstenaarsportretten op de mat te vinden! Dankjewel. Ik ga ze met plezier lezen. Nu heb tevens de gegevens van je blog. Daar ga ik ook heerlijk in grasduinen.
Hartelijke groet,
Ineke